Higienizacja czy jest mi potrzebna?
Wielu pacjentów zastanawia się, czy powinno się u nich wykonać zabieg higienizacji, czyli profesjonalnego oczyszczenia zębów z kamienia i osadów. W 90% przypadków odpowiedz dentysty to “tak, oczywiście”.
Niestety, ale nawet przy najlepszej codziennej higienie są miejsca, które pomijamy lub są trudno dostępne i nawet u pacjentów ze śnieżnobiałymi zębami zdarzają się zakamarki pełne osadu i kamienia. Często zapominamy o dokładniejszym oczyszczeniu wewnętrznych powierzchni zębów dolnych, a pod językiem znajdują się duże ślinianki. W tych miejscach najczęściej robi nam się kamień. Taka sama sytuacja jest w zębach górnych bocznych od strony policzka. Wiele osób nieprawidłowo oczyszcza te powierzchnie a obecność ślinianek tuż obok powoduje, że osad łatwo się mineralizuje. Bardzo ważne aby oczyszczać te powierzchnie przy zrelaksowanych mięśniach i lekko przymkniętej buzi, gdyż u niektórych “silnych” pacjentów mięśnie żucia są bardzo napięte przy otwartej buzi i pacjent nie może prawidłowo umieścić szczoteczki przy zębach górnych. U pacjentów ze stłoczonymi, krzywymi zębami jest jeszcze więcej miejsc, do których trudno dotrzeć szczoteczką. Pacjenci z tym problemem muszą bardzo dokładnie myć zęby, oczyszczać powierzchnie międzyzębowe i częściej pojawiać się na higienizacji w gabinecie. Takim pacjentom zawsze zalecamy rozważenie leczenia ortodontycznego – nawet jeśli nie zależy im na poprawie estetyki uśmiechu, to stłoczone zęby są zagrożeniem dla zdrowia ich zębów i dziąseł.
Higienizacja czy jest mi potrzebna?
Niestety zaleganie osadów i kamienia to nie jedynie problem estetyczny, ale również zdrowotny. Osad i kamień to pożywka dla bakterii, które uwielbiają się tam osiedlać. Osad to miękki nalot na zębach, który często odczuwamy gdy nie umyjemy zębów np. po posiłku. Ale jak dokładnie powstaje kamień na zębach?
Po posiłkach na zębach tworzy się osad również zwany biofilmem, który na skutek składników mineralnych znajdujących się w ślinie, twardnieje, czyli mineralizuje się. U niektórych osób do mineralizacji dochodzi nawet po sześciu godzinach po posiłku, u innych po kilku lub kilkunastu dniach itd., ale już po trzech dniach pojawia się stan zapalny dziąseł. Jeżeli stan zapalny utrzymuje się dłużej niż trzy miesiące to kość, która (można w uproszczeniu powiedzieć) „nie lubi” towarzystwa dziąseł w stanie zapalnym, zaczyna zanikać. Miejscowy stan zapalny wydziela wiele substancji, które powodują przepuszczalność naczyń, obrzęki i przebudowę kości, aby odsunąć się od czynnika drażniącego. Z czasem można zaobserwować, że „zęby są coraz dłuższe” i w efekcie mogą się zacząć ruszać, ponieważ kość, w której są osadzone, uległa zanikowi i ząb/zęby nie mają dobrej stabilizacji.
Jest to często początek choroby przyzębia (dawniej zwana paradontozą), w której pacjenci tracą z powodu nadmiernej ruchomości swoje całkiem zdrowe zęby. Niestety jest to choroba przewlekła i nieuleczalna, ale dobra profilaktyka i wczesne wykrycie problemu pozwala zachować pacjentowi swoje zęby do późnej starości.
Zapalenie dziąseł i przewlekły miejscowy stan zapalny w jamie ustnej ma też znaczny wpływ na zdrowie ogólne pacjenta, zwłaszcza na choroby serca. Wkrótce dodamy artykuł, który dokładniej opisze związek tych dwóch chorób.
Jak z większością chorób lepiej zapobiegać niż leczyć dlatego tak ważne są regularne wizyty higienizacyjne, na których lekarz lub higienistka oceni stan zębów i dziąseł. Ważna jest odpowiednia higiena czyli szczotkowanie i nitkowanie – tutaj mogą Państwo zobaczyć jak prawidłowo nitkować – oraz nawodnienie, gdyż regularne picie wody zmniejsza ryzyko próchnicy i chorób dziąseł. Sucha buzia to idealne środowisko dla różnych bakterii – mogą Państwo przeczytać w naszym innym artykule jak radzić sobie z suchością w jamie ustnej.
Jak wygląda zabieg higienizacji?
Higienizacja, czyli tzw. pakiet czyszczenia składa się w naszym gabinecie z czterech zabiegów:
- skaling, czyli usuwanie kamienia ultradźwiękami (mimo dobrej higieny w niektórych miejscach blisko ślinianek prawie zawsze odkłada się trochę kamienia)
- piaskowanie, czyli czyszczenie zębów pod ciśnieniem mieszaniną wody i lekko ściernego piasku stomatologicznego (mieszanka wodorowęglanu sodu, glicyny i dodatków)
- polishing, czyli polerowanie specjalną pastą w celu wygładzenia zębów
- fluoryzacja, która zapobiega ewentualnej nadwrażliwości po zabiegu i wzmacnia szkliwo przed kwasami.
Co ile należy go powtarzać?
W zależności od higieny pacjenta i uwarunkowań osobniczych czas pomiędzy higienizacją może się znacznie różnić. U pacjentów zagrożonych chorobą przyzębia można ją wykonywać nawet co 4 miesiące, a u zdrowych pacjentów zwykle raz na 6 miesięcy lub rok – decyduje zawsze lekarz wspólnie z pacjentem.
