Protezy akrylowe, elastyczne i szkieletowe
Każdy brakujący ząb należy odtworzyć. Jeśli brakuje nam kilku, a nie mamy możliwości wykonania mostów lub implantów, możemy uzupełnić braki protezą. Jest wiele rodzajów protez i nie wszystkie wyglądają jak pływające w szklankach z wodą okazy prezentowane w wielu filmach.
Podział i budowa
Wyróżniamy:
- protezy częściowe stosowane gdy brakuje nam tylko kilku zębów
- całkowite gdy nie mamy już żadnego swojego zęba.
Proteza częściowa składa się z akrylowych zębów i sztucznego dziąsła oraz klamer (z metalu lub tworzywa), które opierają się na zębach własnych pacjenta. Dzięki nim protezy częściowe trzymają się w buzi i nie wypadają podczas mówienia i jedzenia. Upraszczając im więcej własnych zębów tym lepiej powinna się trzymać proteza.
Protezy całkowite przysysają się do dziąseł oraz podniebienia i tylko dzięki temu nie spadają. Nie jest to bardzo duża siła dlatego np. odgryzanie jabłka zębami przednimi może spowodować odessanie się i przesunięcie protezy. Jednak do normalnego jedzenia, mówienia w zupełności wystarcza a proteza całkowita nie powinna wypadać pacjentowi. Dużo zależy od warunków dziąseł i podniebienia ale niektóre protezy całkowite zasysają się tak mocno, że pacjent musi przyłożyć sporo siły żeby ją ściągnąć. Natomiast jeśli dziąsła są już w dużym zaniku warto zastanowić się nad protezami opartymi na minimum 2 implantach. Jest to ratunek dla pacjentów, którzy mają słabe warunki do przyssania się protez (niedługo powstanie na ten temat kolejny artykuł)
Wady i zalety protez
Zalety protez to ochrona własnych zębów i znaczna poprawa w spożywaniu jedzenia gdyż pacjent nie przeciąża swoich pojedynczych zębów i nie rani sobie dziąseł. Lepsza jest również estetyka uśmiechu a pacjenta nie krępuje brak zębów.
Do wad należy niestety zaliczyć, że jest to uzupełnienie ruchome czyli nie jest umocowane na stałe do zębów. Na noc należy je wyciągnąć z buzi, umyć i przechowywać w suchym pudełku. Także po każdym posiłku jakieś drobiny jedzenia mogą się dostać pod protezę i należałoby po każdym jedzeniu umyć protezę a przynajmniej ją przepłukać wodą. Do wad należy również zaliczyć to, że protezy co jakiś czas (średnio 2-5 lat) wymagają konserwacji lub całkowitej wymiany.
Nie powinno się przechowywać na noc protez w szklance z wodą! Należy je zostawiać na noc w suchym i przewiewnym pudełku, które jednocześnie chroni je przed zagubieniem lub zniszczeniem.
Proteza akrylowa
Protezy akrylowe są najbardziej znaną i podstawową opcją. Wykonuje je się w przypadku całkowitego bezzębia jak i częściowych braków uzębienia. Jeśli pacjent posiada własne zęby to mamy również klamerki, które ułatwiają utrzymanie protezy i zapobiegają jej spadaniu. Jest to czasami jedyna opcja w przypadku dużych braków zębów ponieważ inne typy protez wymagają dobrego podparcia na zębach własnych. Są dosyć rozległe ponieważ duża ich część spoczywa na dziąśle i przez to niektórzy pacjenci mają problemy z przyzwyczajeniem się do niej. Większość jednak świetnie sobie z nią radzi i dzięki niej znów może się nieskrępowanie uśmiechać.
Proteza szkieletowa
Kolejny rodzaj protezy to tzw. proteza szkieletowa. Zajmuje ona w buzi dużo mniej miejsca niż akrylowa gdyż niektóre jej elementy mogą być cieńsze lub wyażurowane. Spowodowane jest to zastosowaniem miejscowo bardziej wytrzymałego materiału – metalu. Ten rodzaj protezy głównie opiera się na zębach a nie na dziąśle dlatego pacjent musi posiadać więcej dobrej jakości zębów żeby móc taką protezę nosić. Jest ona dużo bardziej komfortowa w użytkowaniu. Czasami na tyle, że wielu pacjentów zapomina że ją nosi. Jak w większość protez również w protezie szkieletowej występują klamry, które mogą być widoczne przy szerszym uśmiechu. Można to natomiast ukryć wykonując tzw. prace kombinowaną. W takim przypadku na zębach pacjenta wykonuje się korony z elementami retencyjnymi dla protezy, które są najczęściej ukryte z tyłu lub boku zęba. Taka opcja zapewnia największą estetykę i wygodę dla pacjenta. Konieczne jest natomiast założenie koron na zęby własne pacjenta co podraża leczenie.
Po prawej animacja pokazująca w uproszczeniu jak wygląda przykładowa proteza szkieletowa:
Protezy elastyczne
Istnieją również tzw. protezy elastyczne wykonane np. z acetalu. Ich zaletą jest to, że łatwiej się dostosowują do warunków w buzi i pacjenci rzadziej zgłaszają problemy typu obtarcia na dziąsłach.
Drugą dużą zaletą takich protez jest to że klamry są również wykonane z elastycznego tworzywa a więc nie ma ryzyka że przy szerszym uśmiechu pacjent "błyśnie" kawałkiem metalu na zębie.
Kolor może być albo różowy jak dziąsło lub jasnobeżowy jak zęby. Są one również zalecane pacjentom którzy mają uczulenia na metal.
Nasi lekarze chętnie doradzą i wspólnie dobierzemy najlepszą opcje dla pacjenta
Podczas konsultacji protetycznej lekarz ocenia jakie rozwiązanie byłoby najlepsze dla pacjenta w zależności od ilości zębów własnych, ich stanu oraz stanu dziąseł. Dokładnie omawia z pacjentem wady i zalety tych protez i wspólnie dobierają najlepsze rozwiązanie.
