Szyna relaksacyjna - profilaktyka i ochrona
Wiele osób ma problemy z nadmiernym starciem zębów. Czasami pacjenci sami zgłaszają się do stomatologa i twierdzą, że ich zęby zrobiły się krótsze. Niektórzy mówią, że łapią się na zaciskaniu zębów w ciągu dnia lub ktoś powiedział im, że zgrzytają zębami w nocy.
Szkliwo to najtwardsze tkanka w ludzkim organizmie a mimo to potrafimy ją sobie sami zniszczyć zaciskaniem i zgrzytaniem zębów.
Mogą być różne przyczyny takiego stanu m.in:
- pacjent tak odreagowuje stres z życia codziennego
- pacjent ma chorobę neurologiczna zwaną bruksizmem
- pacjent ma nieprawidłowy zgryz
O ile nowoczesna stomatologia może wyleczyć nieprawidłowy zgryz i ustawić zęby w wygodnej dla stawu pozycji o tyle nie możemy pacjenta wyleczyć z bruksizmu lub wyeliminować stresu z jego życia. Chyba że przyczyną tego stresu jest jego dentysta 😉
Rodzaj pokarmu również ma wpływ na starcie zębów. W dzisiejszych czasach raczej mało kto spożywa mało przetworzone, twarde, niezmielone lub zanieczyszczone piaskiem pokarmy w dużych ilościach. Z tego też powodu nasze zęby ulegają mniejszemu starciu niż zęby naszych przodków. Natomiast dużo więcej niż nasi przodkowie spożywamy napojów gazowanych, soków i pokarmów kwaśnych – które również niszczą szkliwo ale o tym opowiemy w innym artykule.
Jeśli pacjent ma prawidłowy zgryz, niewielkie starcie zębów i sporo stresu lub jego mocno starte zęby są już odtworzone poprzez korony/nakłady/bonding do ich prawidłowego kształtu to aby zapobiec dalszemu ścieraniu zębów powinien profilaktycznie używać szyny relaksacyjnej. Jest to pewnego rodzaju profilaktyka chroniąca nasze zęby przed nadmiernym starciem. Lepiej co jakiś czas wymienić szynę relaksacyjną na nową niż odbudowywać wszystkie zęby. Jest to zdrowotnie i ekonomicznie bardziej korzystne dla pacjenta. Profilaktyka jest zawsze lepsza niż leczenie.
Nieprawidłowy zgryz
Jeśli natomiast pacjent dopiero zaczyna niszczyć sobie zęby a ma wade zgryzu warto skonsultować się z ortodontą, gdyż prawidłowo ustawione zęby z reguły ścierają się wolniej, w fizjologicznym tempie. Nieprawidłowo ustawione zęby mogą powodować zgrzytanie. Pacjentowi i jego stawom jest “niewygodnie” i ścierając zęby organizm próbuje zmienić pozycje zębów i żuchwy.
Pamiętajmy, że zęby służą do gryzienia i z założenia ich starcie jest normalne – do tego zostały stworzone. Jednak jest różnica między fizjologicznym starciem a nadmiernym starciem zwanym też patologicznym gdzie u 20-30 letnich ludzi już jest odsłonięta warstwa zębiny. (zdjęcie poniżej)
Jednak z praktyki widzimy, że najczęstsza przyczyna zgrzytania jest stres. W dzisiejszych czasach mamy go aż nadto. Warto nauczyć się sobie z nim radzić. Natomiast jeśli mamy tendencje do odreagowywania go poprzez zgrzytanie to warto nosić szynę relaksacyjną na noc.
Użytkowanie szyny relaksacyjnej
Noszenie szyny relaksacyjnej jest bardzo mało uciążliwe, niebolesne i wymaga minimalnej pielęgnacji. Jeśli zakładamy ją na noc trzeba umyć wcześniej zęby a z rana po przebudzeniu wyciągamy szynę, myjemy i wkładamy do suchego pojemniczka. Tym sposobem szyna nam się nie zgubi ani nie zniszczy. Co jakiś czas warto ją dokładnie wyszorować. Warto zgłaszać się na kontrole do dentysty z szyną aby mógł ją obejrzeć i ocenić ewentualne ślady zgrzytania.
Jest wiele rodzajów szyn i jej dobór zostawmy lekarzowi ale z z reguły są wykonane z przezroczystego materiału. Przykładowe szyny można zobaczyć na zdjęciach poniżej.
Dlaczego dzieci zgrzytają?
W trakcie wymiany zębów mlecznych na zęby stałe wielu rodziców skarży się że ich dzieci zgrzytają w nocy zębami. Jest to normalny, fizjologiczny proces w tym okresie życia i nie wymaga leczenia. Korzenie zębów mlecznych są resorbowane czyli rozpuszczane przez zawiązek zęba stałego a ścieranie zębów mlecznych przyspiesza ten proces, pomaga formować prawidłowy zgryz i stymuluje wzrost żuchwy.
Zgrzytanie zębami u dzieci może mieć też związek z nadmiernym napięciem emocjonalnym, stresem, przebodźcowaniem i niedojrzałością mięśniowo-nerwową, zwłaszcza jeśli dotyczy dzieci w wieku przedszkolnym. Należy wtedy postarać się znaleźć przyczynę (najczęściej stresu) i ją wyeliminować.
Normalne jest także zgrzytanie zębami przy objawach gorączki. Nie jest natomiast naukowo potwierdzone, że dzieci które mają robaki (owsiki lub inne pasożyty) zgrzytają. Mogą zgrzytać ale raczej jako wynik stresu i złego samopoczucia wynikający z zakażenia robakami a nie samych robaków.
