Ciąża a zdrowie jamy ustnej

lek. dent. Maria Pędzisz
lek. dent. Maria Pędzisz

Zdrowie jamy ustnej podczas ciąży

Podczas ciąży zachodzi bardzo wiele zmian w organizmie kobiety. Wiele pacjentek skarży się, że zęby popsuły im się po ciąży. Jest to często prawda, natomiast składa się na to wiele czynników.  Żeby zrozumieć jaki wpływ ma ciążą na zdrowie jamy ustnej, zastanówmy się najpierw jakie zmiany zachodzą w ciele kobiety i co one oznaczają. 

Zmiany w gospodarce mineralnej

Przyszła mama musi “utworzyć” z zasobów własnego organizmu między innymi kości dziecka dlatego zmienia się gospodarka mineralna. Jeśli są czegoś niedobory, kobieta poświęca swoje minerały na rzecz dziecka. Zęby są jednym z rezerwuarów takich minerałów i jeśli trzeba, to organizm pozyskuje je właśnie z kości i zębów. Może to powodować słabsze właściwości mechaniczne zębów, czyli mogą być bardziej kruche i podatne na próchnicę. Warto stosować zdrową dietę i ewentualnie zalecaną przez ginekologów suplementację, aby nie dopuścić do niedoborów. 

Większe zapotrzebowanie kaloryczne

Dodatkowo kobiety w ciąży częściej odczuwają głód i w konsekwencji podjadają lub częściej spożywają posiłki. Należy pamiętać, że po każdym posiłku poziom pH w jamie ustnej spada i sprzyja rozwojowi próchnicy. Dlatego trzeba dbać o higienę i myć zęby po jedzeniu lub jeśli nie mamy możliwości umyć, należy pić dużo wody lub żuć gumę np. z ksylitolem. 

Zmiany w odporności

Aby organizm matki nie uznał dziecka za “infekcje” lub “pasożyta” zmienia się również odporność kobiety, a co za tym idzie niektóre bakterie, które poza ciąża jej nie szkodziły, mogą się nadmiernie rozmnożyć. Badania pokazują, że wzrasta flora bakteryjna jamy ustnej, między innymi takie bakterie jak Lactobacillus, Bifidobacterium, Streptococcus and Escherichia coli. Porphyromonas gingivalis również zwiększa swoja ilość, a jest to gatunek odpowiedzialny za chorobę przyzębia i krwawiące dziąsła. Ważne jest, aby prawidłowo i regularnie dbać o higienę jamy ustnej. Z podobnych powodów dużo częstsze mogą być również zakażenia grzybicze w jamie ustnej. Warto, aby stomatolog ocenił stan śluzówek pacjentki i ewentualnie zalecił probiotyki. 

Dziąsła w ciąży

Oczywiście zmiany w hormonach płciowych kobiety w czasie ciąży również powoduje, że dziąsła mogą nadmiernie przerastać. Zdarza się, że powstaje tzw. nadziąślak zwane też guzem ciążowym. Jest to zmiana o charakterze zapalnym, powstaje najczęściej między drugim a piątym miesiącem i najczęściej znikają samoistnie po ciąży. Jeśli jest duży i podkrwawia przy szczotkowaniu należy zgłosić się do stomatologa. 

Niestety krwawienie dziąseł w ciąży to jedna z tych rzeczy, których całkowicie nie da się wyeliminować. Jest to często krwawienie spowodowane zmianami hormonalnymi i niestety minie dopiero po ciąży. Ważne jest natomiast aby odróżnić krwawienie samoistne od krwawienia z powodu nadmiernego osadu i kamienia na zębach. Nie można zaniedbać higieny jamy ustnej w czasie ciąży, gdyż jak widać po wyżej opisanych zmianach, organizm nie pomaga kobiecie w ochronie jej zębów – jego priorytetem jest prawidłowe zadbanie o dziecko. To sprowadza nas do często zadawanego pytania jak dbać o zęby w ciąży.

Jak dbać o zęby w ciąży

Po pierwsze należy rozwiać mit, że w ciąży nie możemy leczyć zębów. Wręcz musimy, jeśli przed ciążą nie udało nam się ich w pełni wyleczyć.

Całe szczęście coraz więcej ginekologów uświadamia pacjentki, jak ważne są zdrowe zęby i że należy o nie szczególnie dbać w trakcie ciąży. 

Większość zabiegów można wykonać u kobiety w ciąży tak samo jak u innych pacjentów. Znieczulenia są dozwolone i nie wpływają na płód, a komfort matki w trakcie leczenia jest bardzo ważny, aby nie powodować nadmiernego stresu. Jedyne czego unikamy to wykonywania zdjęć RTG, choć w wielu krajach skandynawskich i od tego zaczyna się odchodzić, gdyż obecnie dawka promieniowania w nowych aparatach jest niezwykle mała. Najlepszym czasem na leczenie zębów jest drugi trymestr, ale na przegląd warto pojawić się jak najwcześniej. Stomatolog będzie mógł ocenić stan jamy ustnej i zalecić ewentualne zmiany w nawykach lub higienie. 

Co zalecamy?

  • Oczywiście nie tylko ze względu na zęby, ale na dobro matki i dziecka ważna jest zdrowa i zbilansowana dieta (wkrótce artykuł na temat pokarmów korzystnie wpływających na zęby oraz tych, których należy unikać). 
  • Picie dużych ilości wody – pomaga to w kontroli pH jamy ustnej. 
  • Przyjmowanie zalecanych przez ginekologa suplementów oraz ewentualnie probiotyków. 
  • Regularne kontrole – najlepiej raz na każdy trymestr 
  • Dbałość o higienę zębów i dziąseł. 

Wszystkie przyszłe mamy zapraszamy do zapisu na wizytę kontrolną do naszego gabinetu w Ursusie. Zapisy telefoniczne pod nr 798 922 i 677 lub online